Analyse begrotingsrechtmatigheid

Op programmaniveau worden de lasten bij de programma's 0 en 5 overschreden. Alle bestedingen boven het begrotingsbedrag zijn strikt genomen onrechtmatig, echter kan er sprake zijn van begrotingsonrechtmatigheden die passen binnen het door de raad vastgestelde beleid. In dat geval zijn de overschrijdingen acceptabel en wegen deze niet mee in het rechtmatigheidsoordeel.

Onderstaand zijn per programma de afwijkingen groter dan € 0,5 miljoen op hoofdlijnen toegelicht.

Programma 0

• Budgetoverschrijding is geautoriseerd door middel van de vaststelling van de tweede tussentijdse rapportage (turap-2) (acceptabel):
  • Storting in voorziening verlofsparen (- € 0,9 miljoen), op basis van een actuele berekening.
  • Niet in kunnen vullen van gemeentebrede taakstelling op personeel (- € 2 miljoen).

Programma 5

• Budgetoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten (acceptabel):
  • Aankoop van kunstwerken (- € 1,5 miljoen) welke gedekt wordt door externe middelen van in totaal € 1,5 miljoen.
  • Hogere energiekosten voor sportparken (- € 0,7 miljoen) en zwembaden (- € 0,8 miljoen), welke worden gedekt door extra baten uit doorbelasting energie en een bijdrage vanuit het rijk voor energiekosten.
• Budgetoverschrijdingen die niet eerder konden worden voorzien (acceptabel):
  • Betaling van een schadevergoeding in relatie tot de Genneper watermolen (- € 0,6 miljoen). Ten tijde van turap-2 was nog niet duidelijk wanneer de feitelijke afwikkeling plaats zou vinden, uiteindelijk heeft de betaling in december 2023 plaatsgevonden.
  • Onvoorziene herstelwerkzaamheden en prijsstijgingen voor cultuurpanden in 2023 (- € 0,7 miljoen).

Overschrijdingen op baten en onderschrijdingen op lasten of baten

Op programmaniveau worden de lasten bij de programma's 1, 2, 3, 4, 6, 7 en 8 onderschreden. Op alle programma's zijn afwijkingen (over- en onderschrijdingen) op de baten te zien. Onze financiële verordening 2024 is opgesteld met als uitgangspunt een bestendige gedragslijn ten opzichte van eerdere jaren, uitgaande van het budgetrecht van de raad, en het tijdig informeren over mogelijke tegenvallende financiële resultaten middels de twee turaps en de jaarrekening. Afwijkingen van baten, en onderschrijdingen van lasten of investeringskredieten wegen niet mee in het rechtmatigheidsoordeel omdat ze het budgetrecht niet raken. Voor de toelichtingen op de afwijkingen boven € 0,5 miljoen verwijzen wij naar de programmaverantwoording.

Overschrijding op de reserves

Op de mutaties van de reserves is sprake van afwijkingen op nagenoeg alle programma's. Deze afwijkingen zijn gerelateerd aan afwijkingen op de baten en lasten. Het betreft mutaties in reserves waarvan de raad besloten heeft dat deze per jaareinde op basis van de realisatiecijfers afgewikkeld mogen worden of die specifiek onderdeel zijn van het reserveringsdossier 2023 waarover de raad eind december 2023 besloten heeft. (de raad heeft in die gevallen het maximaal te reserveren bedrag vastgesteld en dit is in de begroting verwerkt). Conform besluit is vervolgens bij de jaarrekening op realisatiebasis daadwerkelijk gestort in de reserve reserveringen 2023 wat tot afwijkingen kan leiden. Dat betekent dat de afwijkingen op de reserves, zoals die onderstaand zijn toegelicht onrechtmatig blijven maar niet meewegen in het rechtmatigheidsoordeel.

In hoofdlijn gaat het om de onderstaande afwijkingen op de mutatie reserves:

Programma 0
De middelen die vallen onder het overeenstemmingsvereiste met het Lokaal Overleg worden toegevoegd aan de reserve Lokaal Overleg (- € 1,6 miljoen). Storting reserve circulaires gemeentefonds decembercirculaire
(- € 1,7 miljoen).

Programma 1
Kleine afwijking < € 500.000, niet nader toegelicht.

Programma 2
Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten worden geëgaliseerd via een reserve. Dit betreft  onderhouds- en verkeersprojecten en realisatie van fietsenstallingen (- € 4,4 miljoen), en projecten Groen en bomen (- € 4,1 miljoen).

Programma 3
Verrekenen voordelig resultaat toeristenbelasting met de reserve citymarketing (- € 0,9 miljoen).

Programma 4
Door vertraging op projecten budget stelpost kapitaallasten IHP-projecten afgewikkeld op reserve Onderwijshuisvesting (- € 4 miljoen). Tussentijdse winstneming te verkopen oude schoolpanden is afgewikkeld op reserve Onderwijshuisvesting (- € 2,3 miljoen).

Programma 5
Kleine afwijking < € 500.000, niet nader toegelicht.

Programma 6
Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten worden geëgaliseerd via een reserve. Dit betreft projecten Maatschappelijk nut (- € 3,3 miljoen). De resterende normvergoeding van het Rijk voor Oekraïne opvang wordt in de reserve Oekraïne gestort (- € 2,9 miljoen).

Programma 8
Ons eigen vastgoed wordt verduurzaamd. Het resultaat voor de verduurzaming wordt via de reserve CO2 geëgaliseerd (en gebruikt als revolving fund), conform raadsbesluit 2019 en 2021 (- € 1 miljoen). Resultaat tussentijds winstnemen en afsluiten projecten is gestort in de reserve bovenplans en reserve strategische investeringen (- € 2,7 miljoen). Project 'Buurtschap Te Veld' wijkt qua realisatie af van de planning. Dit zijn afwijkingen op jaarschijf 2023 welke niet leiden tot voor- of nadelen per einde van dit project (- € 0,9 miljoen).
De van ontwikkelaars ontvangen bijdrage is gestort in de reserve bovenplans (- € 1,4 miljoen). Gerealiseerde lasten en baten van jaaroverschrijdende projecten worden geëgaliseerd via een reserve (- € 2,2 miljoen).