Rechtmatigheidsverantwoording

De baten en lasten alsmede de balansmutaties moeten getrouw in de jaarrekening worden opgenomen. Uit het getrouw opnemen van de baten en lasten alsmede de balansmutaties, blijken een drietal rechtmatigheidscriteria niet expliciet. Dit betreffen het begrotings-, voorwaarden-, en misbruik- en oneigenlijk gebruik criterium. In deze rechtmatigheidsverantwoording licht het college van burgemeester en wethouders toe in hoeverre bij de in de jaarrekening verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties het begrotings-, voorwaarden-, en misbruik- en oneigenlijk gebruik criterium zijn nageleefd. Dit houdt in dat de verantwoorde baten en lasten, alsmede de balansmutaties in overeenstemming zijn met door de raad vastgestelde kaders zoals de begroting en gemeentelijke verordeningen, en met bepalingen in de relevante wet- en regelgeving. Bij de waarderingsgrondslagen in de jaarrekening is het door de raad op 3 oktober 2023 vastgestelde normenkader van de relevante wet- en regelgeving verder toegelicht.
Deze rechtmatigheidsverantwoording hanteert een grensbedrag omdat alleen de van belang zijnde aspecten in de verantwoording hoeven te worden betrokken. Deze grens is door de raad bepaald en bedraagt 1% van de totale lasten inclusief toevoegingen aan de reserves en is daarmee vastgesteld op € 12,9 miljoen. De grondslag voor deze verantwoording is de Kadernota Rechtmatigheid 2023 van de Commissie BBV van november 2023.

Conclusie

Het college is van mening dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen binnen de daarvoor gestelde grens.  In de paragraaf bedrijfsvoering is op basis van de Kadernota rechtmatigheid van de commissie BBV en op basis van de afspraken met de raad aanvullende informatie opgenomen over de financiële rechtmatigheid.

Paragraaf bedrijfsvoering

Aangezien er geen onrechtmatigheden zijn vermeld, is in de paragraaf bedrijfsvoering op basis van de Kadernota rechtmatigheid van de commissie BBV en op basis van de afspraken met de raad géén aanvullende informatie opgenomen over de financiële rechtmatigheid. Logischerwijs is ook niet beschreven welke actie het college onderneemt om vermelde afwijkingen in de toekomst te voorkomen.

Interpretatie begrotingsrechtmatigheid

In artikel 189 van de Gemeentewet is aangegeven dat de raad de bedragen op de begroting beschikbaar stelt én dat de lasten en balansmutaties niet hoger mogen zijn dan begroot. Dat is de invulling van het budgetrecht van de gemeenteraad. De gemeenteraad wil immers niet achteraf verrast worden met tegenvallende financiële resultaten.
In de Kadernota rechtmatigheid 2023 is een nieuwe, bredere definitie opgenomen. Behalve overschrijdingen van door de gemeenteraad vastgestelde budgetten voor wat betreft de lasten of investeringsbudgetten, en toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves die niet door de gemeenteraad zijn vastgesteld, zijn nu ook onderschrijdingen van lasten of investeringsbudgetten en/of lagere of hogere baten dan begroot onrechtmatig, wanneer ze niet tijdig zijn gemeld. Wat 'niet tijdig' concreet betekent is bepaald door de ‘spelregels’ tussen de Gemeenteraad en het College van B&W zoals opgenomen in de financiële verordening art. 212 Gemeentewet.
Onze financiële verordening 2024 is opgesteld met als uitgangspunt een bestendige gedragslijn ten opzichte van eerdere jaren, uitgaande van het budgetrecht van de raad, en het tijdig informeren over mogelijke tegenvallende financiële resultaten middels de twee turaps en de jaarrekening. In de financiële verordening is echter niet expliciet opgenomen hoe om te gaan met het (tussentijds) rapporteren van onderschrijdingen van lasten en investeringskredieten, en afwijkingen van baten. In de praktijk worden per saldo ‘neutrale’ of ‘meevallende’ afwijkingen niet (financieel) gemeld in de turaps wanneer dit niet relevant is in het kader van het budgetrecht van de raad.
Deze rechtmatigheidsverantwoording is opgesteld in diezelfde lijn:

• Overschrijdingen van investeringskredieten en van lasten op programmaniveau zijn onrechtmatig en tellen mee in de rechtmatigheidsverantwoording, aangezien zij het budgetrecht van de raad raken. Sommige overschrijdingen zijn acceptabel en behoeven daarom geen uitwerking in de paragraaf bedrijfsvoering.
• Afwijkingen van baten, en onderschrijdingen van lasten of investeringskredieten zijn rechtmatig, omdat ze het budgetrecht niet raken. Uiteraard is er wel een toelichting op omvangrijke afwijkingen te vinden in de programmarekening.