“Eindhoven is een stad om trots op te zijn. Die trots wordt door velen gevoeld en willen we vasthouden en doorgeven aan volgende generaties. Dat betekent dat we urgente maatschappelijke opgaven moeten aanpakken. We nemen hiervoor lokaal onze verantwoordelijkheid. Met onze keuzes bestrijden we de klimaatcrisis, maken we de lucht gezonder, onze stad groener en leefbaarder, versterken we onze welvaart en verdelen die eerlijker.”
Dat is het begin van de begroting 2023, de eerste versie waarin we ons bestuursakkoord ‘Samen morgen mooier maken’ verder hebben vormgegeven en verder willen bouwen aan de potentie in onze stad en regio, voor iedereen die hier woont, werkt of studeert.
In 2023 is hier vol op ingezet in de wetenschap, dat we niet alles kunnen oplossen, maar we staan naast onze inwoners en ondersteunen waar mogelijk.
Allereerst hebben we ons gericht op de urgente opgaven ten aanzien van bestaanszekerheid van onze inwoners, de opvang van vluchtelingen, het beperken van de lasten voor huiseigenaren, de operationalisatie van het MKB uitvoeringsprogramma en de ondersteuning van maatschappelijke en culturele instellingen.
Daarnaast hebben we ingezet op onze ambities op middellange termijn met betrekking tot klimaat en weersverandering, het versterkt ondersteunen van onze inwoners, de versnelling van de woningbouw en verbetering van de bereikbaarheid, het verfraaien en veiliger maken van onze wijken, het bevorderen van een levendige stad (cultuur, sport en evenementen) en versteviging van onze organisatie.
1.1 Wat hebben we bereikt en gedaan?
Urgente opgaven 2023
Bestaanszekerheid inwoners
- Om de bestaanszekerheid van de Eindhovenaren te verbeteren zijn we in 2023 verder gegaan met de uitvoering van het beleidsplan Armoede & Schulden ‘Een nieuw gezamenlijk perspectief’, hebben we inwoners ondersteund via de uitkering van de energietoeslag en zijn we gestart met de herijking van de minimaregelingen, om ook in de toekomst de bestaanszekerheid van de inwoners te borgen.
- In 2023 maakte opnieuw een groot aantal inwoners gebruik van de Meedoenbijdrage. Door extra inzet van communicatie en het gericht benaderen van de inwoners, hebben we wederom een hoog aantal inwoners weten te bereiken.
- De gemiddelde schuldenlast van inwoners bij de start is in 2023 gedaald. Dit laat zien dat we inwoners beter en eerder bereiken, onder andere door vroegsignalering, intensieve samenwerking met bedrijven en een verbeterde toegankelijkheid van de gemeentelijke schuldhulpverlening.
Vluchtelingen
- Vergunninghouders zijn in onze stad gehuisvest en samen met gezinsmigranten zijn zij begeleid naar taalonderwijs en werk vanuit de nieuwe wet inburgering.
- We hebben in 2023 asielzoekers opgevangen op verschillende locaties in de stad, o.a. op de Kanaaldijk Zuid, Keizersgracht en in het Novotel hotel. Ook zijn we ontheemden uit Oekraïne blijven opvangen en hebben we daarvoor nieuwe locaties geopend.
Huiseigenaren en MKB
- We hebben de woonlasten niet verhoogd met de volledige inflatie (5,3%), maar met minder dan de helft (2,4%). Voor woningen zit deze stijging in de rioolheffing, de OZB blijft gelijk.
- Het MKB uitvoeringsprogramma op de thema's duurzaamheid en digitalisering is uitgevoerd.
Maatschappelijke en culturele instellingen
- In 2023 zijn er weer meer culturele activiteiten geweest en hebben weer meer inwoners aan cultuur deelgenomen.
- Vanwege uitzonderlijk hoge stijging van de energielasten is er voor 2022 en 2023 een subsidieregeling opengezet voor compensatie van gestegen energielasten.
Ambities bestuursakkoord
Klimaat en Weersverandering (groen en water)
- We zorgen in onze projecten voor een groene, biodiverse, klimaatbestendige en toegankelijke stad.
- Met het integraal onderhoudsprogramma zijn weer straten vergroend waarmee het totaal op 20 vergroende straten komt (de doelstelling uit het bestuursakkoord is 50).
- In de wijken Lakerlopen, Limbeek-Zuid, Tivoli en Hemelrijken zijn in overleg met omwonenden vergroeningsprojecten uitgevoerd in het kader van aanpak groenarme wijken.
- De Uitvoeringsstrategie Groenplan Centrum is vastgesteld en de uitvoering is ter hand genomen, waaronder het ontwerp voor het Wilhelminaplein.
- Na een uitgebreid participatietraject met de stad is de Ontwikkelingsvisie Stadsbos en Wielewaal aangeboden aan de raad.
- In de klimaatopgave en energietransitie zijn voortvarende stappen gezet:
- In de begroting 2024 zijn de CO ₂ -doelen uit de Klimaatverordening naar de relevante taakvelden doorvertaald.
- Het onderzoek naar een publiek warmtebedrijf is gestart.
- Met de Klusbus, Energiebox, energiecoaches, het mobiele en digitale energieloket, inloopspreekuren en het VvE-TransitieCentrum is breed ingezet op energiebesparing.
- In het Project Aardgasvrij Eindhoven Noordoost is een conceptueel ontwerp voor een warmtenet op basis van restwarmte van de RWZI gemaakt. In ’t Ven is een innovatief collectorveld aangelegd.
- Voor het Stadhuisplein is een investeringsbesluit genomen voor de eerste fase van de uitvoering van het Smart Thermisch Grid Stadhuisplein.
- Vanuit het Schone Lucht Akkoord is o.a. een sloopregeling voor scooters ingesteld, naast een beleidsregel Geur en Geluidbeleid.
- Het grondbeleid is vernieuwd, waarbij de nadruk ligt op regie en het behoud van strategische grondposities om zo actief te sturen en vorm te geven aan de stadsontwikkeling.
Ondernemende en sociale stad, iedereen mee
- In 2023 hebben we de visie op de sociale basis ‘Eindhoven goed voor elkaar’ vastgesteld.
- We ondersteunden inwoners met een laag inkomen wederom met de landelijke en lokale energietoeslag en wisten samen met de partners in de stad een hoog bereik te halen.
- We hebben het beleidsplan ‘Inclusief Samenleven’ (diversiteit & inclusie) voor vier jaren vastgesteld en het initiatiefvoorstel vanuit de raad voor de Lokale Inclusie Agenda zoveel als mogelijk omarmd. Eindhoven is een stad waar iedereen onvoorwaardelijk en gelijkwaardig onderdeel van uitmaakt, in vrijheid vorm kan geven aan diens eigen leven en waarin we samen in verbondenheid blijvend bijdragen aan onze inclusieve samenleving.
- Het Ouderenbeleid ‘Vitale Ouderen in (2)040’ is vastgesteld met daarin drie lijnen: bewustwording, leren ouder worden en ondersteun de ondersteuner.
- In 2023 is besloten om drie locaties definitief in te zetten als maatschappelijke opvanglocaties, deze locaties openen in 2024. Daarnaast zijn de verdere voorbereidingen gedaan om de centrale inloop en 24 uurs basisvoorziening aan de Fuutlaan in 2024 te openen.
- Eindhoven heeft op peildatum 31-12-2023 1.183 gemeentelijke opvangplekken voor Oekraïners gerealiseerd.
- We hebben de samenwerking in het Huis naar Werk verder versterkt, bijvoorbeeld door de organisatie van het ‘Talentenfestival’, het gezamenlijk gesprek ‘weg naar werk’ en het werken vanuit de ‘omgekeerde toets’.
- Het plan Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) is opgeleverd voor de jaren 2024-2026 en bevat zeven gezondheidsdoelen. In dit plan staan afspraken over hoe preventief gezondheidsbeleid kan worden versterkt en duurzaam kan worden geborgd. Een extra stap op weg naar een gezondere stad en regio.
- Samen met de tien gemeenten van onze regio ‘Samen voor Jeugd’ hebben we de Regiovisie Jeugdhulp 2023-2026 vastgesteld.
- De Woonzorgvisie 2023-2030 is vastgesteld met vier uitgangspunten: een betaalbare en geschikte woning, leefomgeving die aansluit op de behoefte, preventie & gezondheid en woonzorgvastgoed in Eindhoven is
CO ₂ -neutraal in 2050 conform Europese afspraken.
- We stimuleren een nieuwe manier van werken, zoals met het Bouwdepot, het Doorbraakteam of het Jongerenperspectieffonds.
- We geven – waar mogelijk – langdurige indicaties voor Wmo producten af, zodat onze inwoners langdurig zekerheid hebben en weten waar ze aan toe zijn.
- Met de Sociale 7 hebben we een goede basis gelegd om samen met inwoners en partners verder te werken aan de vereenvoudiging van het sociaal domein.
- We hebben de eerste stappen gezet om een Transformatiefonds (Transformatie Sociaal (2)040) op te richten. Hierdoor kunnen wij inspelen op maatschappelijke en economische uitdagingen die onze kant op komen. We gaan investeren in de transformatie van het sociaal domein om verwachte toekomstige tekorten zo goed mogelijk op te vangen.
- Zorgplicht kwalitatieve onderwijshuisvesting: de uitvoering van diverse projecten in het PO en VO is in 2023 begonnen (Van Maerlantlyceum, Lorentz Casimir College, OBS Klapwiek en BS Achtbaan) of afgerond (BS de Tweelingen en OBS Strijp Dorp). De werkzaamheden voor het strategisch 16-jarig IHP zijn gestart.
- In 2023 heeft het college besloten tot een langjarige aanpak van economische transformatie in binnenstad, wijkcentrumgebieden en radialen. Begin 2024 heeft de raad de hiervoor benodigde begrotingswijziging vastgesteld.
- In 2023 zijn de Bedrijveninvesteringszone De Hurk, Bedrijveninvesteringszone Boulevard Zuid en Bedrijveninvesteringszone Haagdijk van start gegaan.
- Het belang van het mbo-onderwijs is benadrukt. We hebben de mbo Crafted award uitgereikt, een podcast opgenomen en een werkconferentie georganiseerd. Zo krijgt het mbo steeds meer de aandacht die het verdient. Zonder vakmanschap geen florerend Brainport!
Woningbouw, bereikbaarheid
- In 2023 heeft het college het Raadsvoorstel Regionale bekostigingssystematiek MIRT 22 aangeboden aan de raad. Hierop heeft de raad in 2024 positief beslist.
- Binnen de gebiedsontwikkeling Spoorzone/Knoop XL zijn grote stappen gezet. Zo is besloten tot het met de Provincie oprichten van de besloten vennootschap Ontwikkelingsmaatschappij Fellenoord BV. De raad is akkoord gegaan met aangepaste afspraken met de ontwikkelaar van de Victoriatoren en het Victoriapark om realisatie vlot te trekken. Het college heeft drie clusterpaspoorten (1b, 9a en 9b) op basis van een positief advies van de raadscommissie Knoop XL vastgesteld. En het bestemmingsplan Strijp S fase 4 is vastgesteld.
- In 2023 stond het proces om te komen tot een Masterplan Mobiliteit centraal. Met tientallen bijeenkomsten en experimenten zijn we met de stad in gesprek gegaan over hoe de Eindhovense mobiliteit er in de toekomst uit moet zien. Dit heeft begin 2024 geleid tot een gedegen besluitvorming, waarmee we een kader hebben voor ons toekomstig mobiliteitsbeleid dat schoon, vlot, veilig en innovatief is.
- De woningbouwopgave is groot en we werken samen met onze partners om door te bouwen. Hiervoor is het programma ‘Eindhoven Bouwt Door’ opgestart. Onderdeel hiervan is een maatregelenpakket dat we toepassen om stagnerende bouwprojecten vlot te trekken, zoals de Victoriatoren. De samenwerking met de woningcorporaties is verstevigd, onder andere door een dag per week samen op locatie te werken. We zijn continu alert op kansen die zich voordoen in de stad. Dit heeft bijvoorbeeld geleid tot de snelle realisatie van 456 woonruimten voor studenten in het oude Philipskantoor. Voor toekomstige woningbouw in de stad zijn ontwikkelkaders voor het Evoluon en Kastelenplein vastgesteld, de ontwikkelingsvisie voor Stads-hart Woensel en de woon-zorgvisie. In 2023 zijn 23 bestemmingsplannen vastgesteld, waarmee de bouw van ruim 2.600 woningen mogelijk wordt gemaakt.
Fijne en veilige wijken
- Om de grotere complexiteit van onze veiligheidsopgaven aan te pakken is met het beleidskader Veiligheid 2023-2026 ingezet op meer uitvoeringskracht. Het aantal wijk-GGD’ers, straatstewards, horecastewards en Boa’s is fors uitgebreid en het operationeel team sociale overlast is opgericht.
- Om straatintimidatie tegen te gaan hebben we in november de ‘stop intimidatie app’ gelanceerd.
- Het nieuwe camerabeleid is vastgesteld.
- Met de Rijksmiddelen voor het programma Preventie met Gezag zijn samen met (justitiële) partners inspanningen gedaan om de jonge aanwas in de (georganiseerde) drugscriminaliteit te voorkomen en is de wijkrechtspraak weer volledig in bedrijf gebracht.
- We hebben samen met politie eerste successen behaald in vermindering van de politie-inzet bij voetbal, evenementen en uitgaan, zodat de politie uiteindelijk meer in de wijken aanwezig kan zijn.
- Bewoners, ondernemers en veel verschillende organisaties hebben het Pact Woensel Zuid gesloten. Daarmee hebben ze afgesproken dat ze zich de komende 20 jaar samen in gaan zetten voor een goede toekomst voor de mensen in het stadsdeel. Voor Woensel Zuid is maximaal € 4,9 miljoen gereserveerd in de Regeling Kansrijke Wijk (SPUK) van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV). De regeling richt zich op de preventie van armoede en schulden, veerkracht en weerbaarheid, re-integratie, school en omgeving, de ontwikkeling van het jonge kind, een gezonde leefomgeving en voor programmaondersteuning.
Levendige stad (cultuur, sport, evenementen)
Cultuur
- We hebben in 2023 de Cultuurbrief 2025-2028 vastgesteld. Ons meerjarig cultuurbeleid, dat we samen met onze partner Stichting Cultuur Eindhoven en met veel betrokkenheid van culturele organisaties hebben opgesteld.
- Om te komen tot een bruisender Eindhoven zijn belangrijke stappen gezet. Zo is samen met de stad gestart met de ontwikkeling van een visie op een bruisend nachtleven: ‘Sharing The Vibes’. Er is in de binnenstad meer mogelijk gemaakt zoals Dinnerdomes, een wintertuin en uitbreiding van terrastijden. Ruim 14.000 mensen bezochten een nieuw evenement om de overgang van het oude naar het nieuwe jaar te vieren: New Years EHVE.
- Erfgoed
- We hechten veel waarde aan het onderhouden en behouden van ons (immateriële) erfgoed en monumenten.
- In 2023 is de Uitvoeringsagenda Erfgoed 2023-2026 vastgesteld en zijn onder meer 52 woningen en woongebouwen uit de wederopbouwperiode aangewezen als gemeentelijk monument. Het aantal gemeentelijke monumenten nam daarmee toe tot 478.
Sport en bewegen
- Van jong tot oud stimuleren we alle Eindhovenaren om met plezier te bewegen en te sporten, hun talenten te ontdekken en deze te blijven ontwikkelen.
- Onze sportregisseurs, sportverenigingen en ondernemende sportaanbieders spelen hierbij een centrale rol.
- We hebben 310 aanvragen voor het Volwassenfonds toegekend en we zijn gestart met de pilot gratis zwemles voor groep 7 zonder zwemdiploma.
- We hebben sportverenigingen ondersteund tijdens de energiecrisis met in totaal € 225.000 aan subsidies.
- We hebben de vitaliteit van de binnensportverenigingen onderzocht en geholpen om het Platform Ondernemende sportaanbieders op te richten.
- In 2023 zijn we gestart met de bouw van de nieuwe Tongelreep, hebben we het collectorveld bij sportpark Strijp gerealiseerd en zijn we gestart met het opstellen van een Integraal Huisvestingsplan Sport.
Evenementen
- In een uitverkocht Philips Stadion is de UEFA Women's Champions League Finale gespeeld.
- Op het hockeycomplex van HC Oranje-Rood vond de FIH Pro League (hockey) plaats, met gemiddeld 3.000 bezoekers per dag.
- De ASML Marathon Eindhoven had dit jaar een recordaantal van 27.000 deelnemers.
- Op de High Tech Campus vond de Jeugd Olympiade Schaken plaats, met 240 internationale deelnemers.
Organisatie
- Er zijn belangrijke stappen gezet om de organisatie aan te sluiten op de (toekomstige) behoeften van onze groeiende stad. Hiervoor is een nieuw stuurmodel ingevoerd en is een hoofdstructuur uitgewerkt. Sectoren en afdelingen worden logischer en evenwichtiger ingericht en teams krijgen een maximaal aantal medewerkers, zodat een leidinggevende voldoende aandacht kan geven aan de medewerkers. We verbeteren processen, zetten in op leiderschapsontwikkeling en volgen de tevredenheid van de medewerkers via onderzoeken.
- Daarnaast zijn een werkgeversmerk en arbeidsmarktcampagne gelanceerd; Eindhoven, werk waar je voor staat. Dit draagt bij aan het invullen van het groeiend aantal vacatures. Om te zorgen voor diversiteit en inclusiviteit onder de medewerkers, is het uitvoeringsplan diversiteit & inclusie vastgesteld, mede op basis van de resultaten van het diversiteitsonderzoek van Tilburg University.
- Daarnaast zijn verschillende documenten vastgesteld waarmee we een toekomstbestendige basis leggen voor informatievoorziening en privacy: de I-Visie en I-strategie, het informatiebeveiligingsbeleid, het privacybeleid en de datastrategie.
- Door uitvoering van het Manifest MVOI dat de gemeente in 2023 heeft ondertekend dragen we door onze inkoop bij aan de verdere verduurzaming van de stad.
1.2 Financieel beeld
Resultaat 2023
Het resultaat over 2023 bedraagt € 21,6 miljoen positief. Zie onderstaande cirkeldiagrammen voor een overzicht van het soort inkomsten en uitgaven op hoofdlijnen. Dit resulteert per saldo in een voordelig resultaat voor mutaties in reserves van € 27,3 miljoen. Daarnaast heeft er, zoals in de tabel hieronder is toegelicht/gespecificeerd, per saldo een toevoeging aan de reserves plaatsgevonden van € 5,8 miljoen. Het voordelig resultaat voor mutaties in reserves en de dotatie aan de reserves resulteren per saldo in het voordelig resultaat van € 21,6 miljoen.
Saldo
2023 | |
---|---|
Totaal baten | 1.138,4 |
Totaal lasten | 1.111,0 |
Saldo lasten en baten | 27,3 |
Mutaties reserves | |
Stortingen | 187,8 |
Onttrekkingen | 182,0 |
Totaal mutaties reserves | 5,8 |
Resultaat | 21,6 |
Onderstaand een overzicht van het resultaat 2023 per programma gevolgd door een toelichting op de grote afwijkingen ten opzichte van de begroting 2023.
( x € 1 miljoen) | saldo | bijstelling | saldo | saldo | afwijking | % afwijking |
---|---|---|---|---|---|---|
1 Veiligheid | 35,3 | 1,8 | 37,1 | 35,4 | 1,7 V | 4,6% |
2 Openbare ruimte | 62,5 | 8,1 | 70,6 | 68,3 | 2,3 V | 3,3% |
3 Economie | 5,3 | 0,8 | 6,0 | 4,6 | 1,4 V | 23,0% |
4 Onderwijs | 35,1 | 1,6 | 36,7 | 36,7 | 0,0 N | -0,1% |
5 Sport en cultuur | 56,1 | 4,1 | 60,2 | 61,4 | 1,2 N | -2,0% |
6 Sociaal domein | 329,4 | 25,2 | 354,6 | 349,2 | 5,5 V | 1,5% |
7 Volksgezondheid en milieu | 21,0 | 0,6 | 21,6 | 22,7 | 1,1 N | -5,2% |
8 Volkshuisvesting, leefomgeving | 22,4 | -1,7 | 20,7 | 25,6 | 5,0 N | -24,0% |
0 Bestuur en ondersteuning | -567,0 | -35,9 | -602,9 | -625,6 | 22,7 V | -3,8% |
Resultaat | 0,0 | 4,6 | 4,6 | -21,6 | 26,2 V |
Toelichting afwijkingen exploitatie 2023 op hoofdlijn
De grootste afwijkingen zijn te zien op programma 0, programma 6 en programma 8. In onderstaande tabel zijn de afwijkingen groter dan € 1 miljoen weergegeven. In hoofdstuk 2 Programma's worden de afwijkingen per programma toegelicht. In hoofdstuk 4.3 Overzicht baten en lasten zijn de resultaten per programma en taakveld in één overzicht weergegeven. Hier lichten we ook de algemene dekkingsmiddelen nader toe en zijn de incidentele resultaten toegelicht. Daarnaast is hier een analyse opgenomen van de begrotingsrechtmatigheid van de lasten en mutaties in reserves. |
---|
(x € 1 miljoen) | Afwijking tov bijgestelde begroting 2023 | |||
---|---|---|---|---|
Turap-1 | Turap-2 | Rekening | Toelichting jaarrekening | |
Programma 0, 6 en 8 | ||||
Gemeentefonds | 6,9 | 20,0 | 15,6 | Actualisatie op basis van mei- september- en decembercirculaire. |
Rente en afschrijvingslasten | 4,0 | 5,7 | 4,4 | Voordeel schatkistbankieren, oplopende rentes en lagere rente- en afschrijvingslasten door minder investeringen als gevolg van langere procedures en leveringstijden. |
Sociale basis & Wijkteams | 2,4 | 2,3 | 3,9 | Onderbenutting middelen "Bed-Bad-brood" door ontvangen rijksmiddelen voor dit doel. Lagere subsidievaststellingen 2022 zorgen voor een voordeel in 2023. Daarnaast lagere doorbelaste apparaatskosten, o.a. door realistischere verdeling. |
Lokale lasten en heffingen | 2,7 | 4,1 | 2,4 | Meeropbrengst, met name parkeerbelasting (€ 2,0 miljoen) en OZB niet-woningen (€ 0,6 miljoen). |
Werk & Inkomen | 1,3 | 3,8 | 2,1 | Overschot ontvangen rijksmiddelen energiearmoede. Lager aantal BBZ aanvragen. Vrijval voorziening dubieuze debiteuren. |
Bouwvergunningen | 0,0 | 0,0 | 1,4 | Meer (grote) bouwvergunningen aangevraagd. |
Dividend | 1,1 | 1,1 | 1,1 | Door positieve resultaten in 2022 en het gewijzigde dividendbeleid. |
Jeugd | 0,9 | -2,4 | 0,8 | Toename aantal indicaties op onder andere begeleiding en behandeling, de hogere vergoedingen voor verblijf en maatwerktarieven dagbesteding (-€ 4,4 miljoen). Voordelen op compensatie woonplaatsbeginsel (€ 4,1 miljoen) en Samen voor Jeugd (€1,9 miljoen). |
Storting voorziening spaarverlof | -0,6 | -0,7 | -0,9 | Storting in de voorziening cf. actuele berekening. |
WMO | 2,4 | 1,8 | -1,3 | Dagbesteding meer in sociale basis geboden (€ 0,8 miljoen). Nadelen op hulpmiddelen (- €0,8 miljoen), huishoudelijke ondersteuning (- € 0,5 miljoen) maatschappelijke (- € 0,9 miljoen) en gezinsopvang (- € 0,8 miljoen). |
Resultaten (grond)exploitaties | 0,6 | 0,6 | -1,9 | Resultaat tussentijds winstnemen en afsluiten projecten (- € 1,6 miljoen), storting in voorziening negatieve grondexploitaties (- € 0,8 miljoen). |
Organisatiebrede taakstelling kadernota 2020 | -2,0 | -2,0 | -2,0 | Door prijsstijgingen is het niet mogelijk om de gemeentebrede taakstelling op de organisatie van € 2 miljoen vanaf 2023 in te vullen via inkoopvoordelen (en alternatieven zijn onzeker). |
Projecten | 0,0 | 0,0 | -4,9 | Nadeel op doorbelastingen door hoeveelheidsverschillen (- € 2,4 miljoen) en prijsverschillen (- € 2,1 miljoen). |
Overige posten < € 1 miljoen | -4,0 | -5,0 | 2,4 | |
Overige programma's | ||||
Overige posten | -6,6 | -4,9 | 3,0 | |
Totale afwijking | 9,0 | 24,3 | 26,2 |
Financiële positie en Balansbeeld
De financiële positie begin 2023 is gezond. De ontwikkeling van de kengetallen in 2023 laat zien dat de algemene financiële positie in 2023 nagenoeg ongewijzigd is ten opzichte van vorig jaar. De solvabiliteitsratio, de mate waarin de gemeente in staat is aan haar verplichtingen te blijven voldoen, ligt al een aantal jaar boven het landelijk gemiddelde. Dit geldt ook voor de structurele exploitatieruimte.
Kengetal (realisatie) | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
---|---|---|---|---|---|---|
Rekeningresultaat in % van lasten (incl. mutatie reserves) | 7,6% | 5,4% | 4,0% | 3,0% | 4,0% | 1,7% |
Solvabiliteit | 27,6% | 33,8% | 37,6% | 39,4% | 43,8% | 43,0% |
Structurele exploitatieruimte | 1,9% | 6,8% | 8,5% | 8,3% | 11,3% | 8,6% |
bedragen x € 1 miljoen | |||||
---|---|---|---|---|---|
Balans Activa | 31-12-2022 | 31-12-2023 | Balans Passiva | 31-12-2022 | 31-12-2023 |
Vaste activa | 827,2 | 904,0 | Vaste Passiva | 823,0 | 838,1 |
Immateriele vaste activa (1) | 201,1 | 227,8 | Eigen vermogen (4) | 474,0 | 501,4 |
Materiele vaste activa (1) | 605,1 | 654,5 | Voorzieningen | 25,9 | 29,7 |
Financiële vaste activa (2) | 21,0 | 21,7 | Vaste schulden (> 1 jr) | 323,1 | 307,0 |
Vlottende activa | 254,1 | 263,3 | Vlottende Passiva | 258,4 | 329,2 |
Voorraden (3) | 43,7 | 42,6 | Netto vlottende schulden (< 1jr) (2) | 66,1 | 66,9 |
Uitzettingen (< 1jr) | 151,6 | 176,7 | Overlopende passiva | 192,3 | 262,3 |
Liquide middelen | 0,2 | 0,1 | |||
Overlopende Activa | 58,6 | 44,0 | |||
TOTAAL | 1.081,4 | 1.167,3 | 1.081,4 | 1.167,3 |
(1) De investeringen zijn toegelicht in paragraaf 3h. Investeringen . Het onderhoud van onze kapitaalgoederen (activa) staat toegelicht in paragraaf 3c. Onderhoud kapitaalgoederen . De begrotingsrechtmatigheid van de investeringskredieten is toegelicht in de jaarrekening onder 4.3.4 Analyse begrotingsrechtmatigheid . (2) In de paragraaf 3d. Financiering wordt meer toelichting gegeven op onze verstrekte en aangetrokken leningen, de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. (3) De voorraden betreft met name onze eigen bouwgronden in exploitaties. Daarover kunt u meer lezen in de paragraaf 3g. Grondbeleid . (4) Het eigen vermogen vormt de beschikbare weerstandscapaciteit. In paragraaf 3b. Weerstandsvermogen en risicobeheersing gaan we nader in op de weerstandscapaciteit in relatie tot de optredende risico’s en zijn de wettelijk verplichte kengetallen opgenomen. De risico's omtrent grond zijn in paragraaf 3g. Grondbeleid nader uitgewerkt.
Het eigen vermogen is toegenomen door het toevoegen van het rekeningresultaat en door de toename van onze bestemmingsreserves. De vermogenstoename van onze bestemmingsreserves in de afgelopen jaren wordt verklaard doordat:
- We zijn gaan sparen voor strategische investeringen;
- We meer incidentele middelen ontvangen vanuit het Rijk die we over jaargrenzen heen inzetten (o.a. compensatie crises effecten, wijzigingen in taken, invoeringskosten omgevingswet).
- De raad bewust nieuwe reserves heeft ingesteld om de financiën te borgen voor o.a. transformatieprogramma sociale basis sociaal domein, regionale inzet op (innovatie) beschermd wonen, kapitaallasten uitbreiding internationale school Eindhoven (ISE);
- Om verschillende redenen (o.a. de huidige economische situatie, de arbeidsmarkt, inzet op crises) een gedeelte van onze geplande opgaven doorschuift naar achter en we deze middelen reserveren om de opgaven later te kunnen uit te voeren.
In de jaarrekening onder 4.2 Balans en toelichting zijn de balansposten nader uitgesplitst conform BBV en leest u meer over de mutaties per balanspost in 2023.