Toelichting overzicht van baten en lasten

De algemene dekkingsmiddelen zijn verwerkt in het ‘overzicht baten en lasten’ in de jaarrekening. De baten lokale heffingen maken onderdeel uit van de taakvelden 0.61 OZB woningen, 0.62 OZB niet woningen en 0.64 belastingen overig. De overige dekkingsmiddelen zijn begroot en gerealiseerd binnen de taakvelden 0.5 treasury, 0.7 algemene uitkering en overige uitkeringen gemeentefonds en 0.8 overige baten en lasten.

Toelichting algemene dekkingsmiddelen

De algemene dekkingsmiddelen vormen de basis om de uitgaven in het kader van de verschillende programmaonderdelen te dekken. In het voorgaande overzicht is aangegeven uit welke onderdelen deze algemene dekkingsmiddelen bestaan. Hieronder volgt voor de belangrijkste onderdelen een toelichting op het verschil tussen het in 2023 begrote en gerealiseerde bedrag.

Lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is

Het totaal van de lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is bedraagt € 87,8 miljoen. De afwijking van € 0,8 miljoen wordt grotendeels verklaard door een te voorzichtige waarderaming voor de niet-woning objecten en een voordeel op precario als gevolg van het gebruik van openbare grond ten behoeve van bouwprojecten.

Algemene uitkeringen

De algemene uitkering 2023 is conform bestendige gedragslijn gebaseerd op: de accressen op basis van de septembercirculaire, alle overige mutaties op basis van de decembercirculaire en alles wat officieel in latere circulaires wordt toegekend met betrekking tot 2023 wordt een nagekomen bate in een volgend rekeningjaar.

De uitkeringen uit het gemeentefonds zijn € 17,4 miljoen hoger dan geraamd. Dit komt door aanpassing van de accressen (€ 7,7 miljoen) en de ruimte onder het BCF-plafond (€ 4,9 miljoen). Daarnaast is de restant behoedzaamheidsmarge vrijgevallen (€ 3,2 miljoen) en heeft er een actualisering van de verdeelmaatstaven plaatsgevonden. Voor het uitkeringsjaar 2023 hebben we bij de decembercirculaire geld gekregen voor taakmutaties en compensatie Oekraïne (samen € 1,7 miljoen). Dit geld is gestort in de reserve circulaires gemeentefonds om besteding in 2024 mogelijk te maken.

Dividend

In 2023 is € 528.000 aan inkomsten uit dividend begroot. Het werkelijk uitgekeerde dividend en teruggave dividendbelasting bedroeg € 1,6 miljoen bestaande uit ontvangsten van Eindhoven Airport (€ 1,2 miljoen),  BNG (€ 429.000) en Enexis (€ 32.000).

Saldo financieringsfunctie
Het gerealiseerde renteresultaat is € 0,1 miljoen positief. De voordelige afwijking ten opzichte van gewijzigde begroting is met name het gevolg van ontvangen rente op de overtollige liquide middelen op de bankrekening bij de schatkist. Daarnaast waren de externe rentelasten lager door minder investeringen in de afgelopen jaren. Ook in 2023 was het niet noodzakelijk om lange financiering aan te trekken.

Overige algemene dekkingsmiddelen

De commissie BBV heeft in 2016 de berekening van de interne rente exact voorgeschreven. De rentekosten worden omgeslagen over de activa die integraal zijn gefinancierd. In de begroting 2023 is de interne rekenrente en rekenrente op reserves en voorzieningen vastgesteld op 1,0%. Gedurende het jaar is berekend of de doorbelaste rentelasten in de realisatie niet meer dan 25% afwijken van de werkelijke netto rentelasten, met een te positief renteresultaat tot gevolg. Om hieraan te voldoen is de rente op reserves en voorzieningen nacalculatorisch verhoogd naar 1,7%. Het gerealiseerde renteresultaat op het taakveld treasury valt in 2023 binnen de bandbreedte die in de BBV notitie is gedefinieerd. Het rentepercentage voor het grondbedrijf is bij de gewijzigde begroting vastgesteld op 1,1%, maar is in de loop van het jaar begrotingstechnisch en in de realisatie bijgesteld naar 1,0% op basis van werkelijke boekwaarde per 1-1-2023 en gerealiseerde rentelasten over 2023. Daarmee is voldaan aan de eis vanuit het BBV.

Onvoorzien

In de begroting 2023 was aanvankelijk € 242.000 opgenomen voor onvoorziene lasten en voor niet begrote uitgaven die onvoorzien, onvermijdbaar en onuitstelbaar (O-O-O) zijn. Er is in 2023 € 165.000 ingezet voor evaluatie en doorkijk verkiezingen, waardoor er een budget resteert van € 77.000.

Bedrag van de heffing voor de vennootschapsbelasting

De verwachte VPB last is begroot op een bedrag van € 1,3 miljoen. Jaarlijks schatten we de geprognosticeerde belastbare winst en de hieruit volgende VPB verplichting in. De te verantwoorden last over 2023 bedraagt € 1,6 miljoen en bestaat uit de ingeschatte belastbare winst 2023 en effecten over de voorgaande jaren.

Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves

De in 2023 gerealiseerde toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves zijn toegelicht in de toelichting op de balanspost reserves in paragraaf 4.2.1. In hoofdstuk 2 zijn de afwijkingen ten opzicht van de begroting per taakveld toegelicht.